صفحاتی از کهن ترین نسخه قرآن درجهان در کتابخانه توبینگن آلمان

   صفحاتی از کهن ترین نسخه قرآن درجهان در کتابخانه توبینگن آلمان

قرآن موجود در مخزن کتاب کتابخانه توبینگن به احتمال بسیار زیاد  قرآنی به خط امیرالمومنین علی بن ابیطالب (ع) میباشد.

تکنیک های پیشرفته قدمت شناسی نشان میدهد که این قرآن بیست سال پس از درگذشت رسول خدا(ص) به رشته تحریر درآمده و به خط "حجازی" نگاشته شده است. در این قرآن، از نقطه گذاری حروف استفاده  اندکی شده، و همچنین الف های مقصوره نیز نوشته نشده اند.(به عنوان مثال  "فَضَّلنَاهُم" در رسم الخط کنونی به صورت "فضلنهم" نگارش یافته است)

این نسخه از قرآن، نسبت به نسخه ای از قرآن که به نام خلیفه سوم رسمیت یافت، قدمت بیشتر دارد یا همزمان با آن نگاشته شده است.

به گزارش خبرگزاری رسا، به نقل از ایکنا پژوهشگران دانشگاه توبینگن آلمان به‌تازگی از در اختیار داشتن نسخه‌ای بسیار قدیمی از قرآن کریم به خط کوفی خبر داده‌اند که ممکن است قدیمی‌ترین نسخه قرآن جهان باشد. پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهد که این نسخه 20 تا 40 سال بعد از وفات حضرت محمد(ص) نگاشته شده است.

پژوهشگران آلمانی با توجه به اینکه این قرآن به «خط کوفی» منسوب به حضرت امام علی(ع) نوشته شده، حدس می‌زنند که این نسخه توسط ایشان نگاشته شده که در سال 656 میلادی خلیفه مسلمانان شد و مرکز حکومت اسلامی را به شهر کوفه تغییر داد.

به گفته نشریه تاریخ قرون وسطی، این نسخه خطی قرآن با احتمال آماری 95.4 درصد، متعلق به سال‌های 649 تا 675 میلادی است. با توجه به تاریخ نگارش این نسخه قدیمی قرآن کریم و این واقعیت که حضرت(ع) یکی از معدود مسلمانانی بود که در آن زمان سواد خواندن و نوشتن داشت، احتمال اینکه این نسخه قرآن توسط ایشان نگاشته شده باشد را بسیار بالا می‌برد.

این نظریه با این واقعیت تقویت می‌شود که از میان رهبران مسلمان صدر اسلام، حضرت علی(ع) تنها کسی بودند که قرآن را به صورت کامل حفظ کرده بودند و اولین «حافظ» قرآن شدند.

به گفته پژوهشگران آلمانی این نسخه قرآن که بر روی پوست مرغوبی نوشته شده، بعد از 1339 سال همچنان به خوبی حفظ شده که نشان می‌دهد این نسخه احتمالاً برای اهداف رسمی در ارتباط با حکومت اسلامی امام علی[ع] نگاشته شده باشد.

این نسخه که بخشی از قرآن را شامل می‌شود، از آیه 37 سوره اسری تا آیه 57 سوره یاسین را در بر می‌گیرد./982/د102/ک

منبع: ایکنا

به گزارش سایت بی بی سی فارسی/ کارشناسان پی برده‌اند قرآنی که در کتابخانه دانشگاه توبینگن نگهداری می‌شود، بسیار قدیمی و به احتمال قوی قدیمی‌ترین قرآن موجود است.

کارشناسان پس از مطالعه سه برگ از قرآنی قدیمی به این نتیجه رسیده‌اند که تاریخ نگارش آن به قرن هفتم میلادی یا سرآغاز اسلام برمی‌گردد. قرآن یادشده از ۱۵۰ سال پیش در خزانه کتابخانه دانشگاه توبینگن نگه‌داری می‌شود، اما تاکنون کسی به قدمت و اهمیت آن پی نبرده بود.

نسخه‌شناسان با استفاده از تکنیک‌های تازه دریافته‌اند که قرآن مزبور به احتمال بالای ۹۵ درصد، در سال‌های ۶۴۹ تا ۶۷۵ میلادی تحریر شده است. یعنی تنها ۲۰ تا ۴۰ سال پس از وفات حضرت محمد، پیامبر اسلام.

بدین ترتیب این قرآن احتمالا قدیمی‌ترین متن موجود از کتاب مقدس مسلمانان است. متن روی پوستی محکم و مرغوب نوشته شده که توانسته صدها سال دوام بیاورد. دست‌نوشته قسمت پیوسته و بزرگی از کتاب مقدس مسلمانان را در بر دارد: از آیه ۳۷ سوره هفدهم تا آیه ۵۷ سوره سی و ششم.

یک سخنگوی کتابخانه دانشگاه توبینگن گفت که تنها با استفاده از تکنیک‌های کامپیوتری و روش‌های علوم طبیعی، تعیین عمر متن یادشده ممکن شده است. تاکنون گمان می‌رفت که این قرآن به قرن‌های هشتم یا نهم میلادی یعنی سده‌های دوم و سوم هجری برمی‌گردد.

آگاهی دیگری که در حد احتمال به دست می‌آید این است که قرآن مزبور به خط علی بن ابی‌طالب، چهارمین خلیفه مسلمانان و اولین امام شیعیان باشد. این حدس از آنجا قوت می‌گیرد که امام علی در صدر اسلام یکی از نادر افراد باسواد بود که گفته می‌شود "حافظ" بود؛ یعنی قرآن را از بر داشت.

تحقیقی گسترده و پیشرفته

پروژه "کورانیکا"ی دانشگاه توبینگن (Coranica)، مسئولیت ارزش‌یابی قرآن یادشده و چندین متن کهنه را به عهده داشت. چند مؤسسه مطالعات علمی در این پروژه شرکت دارند، مانند "آکادمی دست‌نوشته‌ها و مکاتبات پاریس" و "آکادمی علوم براندنبورگ" در برلین. پروژه از حمایت انجمن پژوهش‌های آلمان و بنیاد ملی تحقیقات علمی فرانسه برخوردار است.

در تحقیقات گسترده‌ای که با هدف بازشناسی و تبارشناسی قرآن صورت می‌گیرد، دریافتن سیر پیدایش و تطور قرآن در بستر تاریخی و با تکیه بر "شواهد مادی" آن دوره مورد نظر است.

در این تحقیقات کارشناسان می‌کوشند در کنار واکاوی و تحلیل شیوه‌ خط و نگارش، با وارسی جنس دست‌نوشته، قدمت آن را هرچه دقیق‌تر مشخص کنند.

انستیتوی مطالعات اشعه‌ای دانشگاه زوریخ با استفاده از روش تشعشعات کربنیک که در تعیین قدمت آثار باستانی به کار می‌رود، در ارزیابی قرآن یادشده نقش مهمی ایفا کرد. عناصر کربنیک با گذشت زمان در مواد آلی به میزان بسیار اندکی ایزوتوپ‌های حاوی رادیواکتیو باقی می‌گذارند. با بررسی این مواد می‌توان قدمت و عمر اشیاء را با دقتی بالا تعیین کرد.

اوراق قرآن یادشده به خط کوفی است که یکی از قدیمی‌ترین خط‌ها در زبان عربی به شمار می‌رود. متن یادشده به یکی از انواع قدیمی‌تر این خط که به "حجازی" معروف است، نوشته شده.

به گفته دانشگاه توبینگن، نمونه‌ای از قرآن قدیمی در پاییز آینده در نمایشگاهی در شهر انتورپ در هلند به تماشا گذاشته می‌شود.

قرآن یادشده در سال ۱۸۶۴ در خاورمیانه خریداری و به آلمان منتقل شد و از آن موقع در مخزن کتاب‌های خطی کتابخانه توبینگن نگه‌داری می‌شود.

نسخه‌های قرآن‌ دست‌نویس کتابخانه دانشگاه توبینگن هم در خزانه کتاب‌های عتیقه و برخی از آن‌ها همچنین به طور دیجیتال در اینترنت در اختیار پژوهشگران قرار دارند