قرطاس احادیث نبوی میراث رسولخدا برای اهل بیت
"قرطاس " اصطلاحا به ورقه های طویل درست شده از پوست یا ابریشم یا پاپیروس اطلاق میشود که متونی برروی آنها نگاشته شده و سپس مانند استوانه ای گرد برگرد جمع آوری میگردد و در یک جعبه استوانه ای شکل چوبی قرار داده میشود و نگهداری میگردد. امروزه قرطاسهای بسیار کهنی به قدمت بیش از دوهزار سال در دل غارهای منطقه خاورمیانه یافته شده که گنجینه عظیمی از اطلاعات برای شناخت دوران نگارش این متون است.
امام علی در خانه رسولخدا رشد یافت و زیر نظر ایشان تربیت شد و از همان ابتدای طفولیت و شباب نیز مامور به فراگرفتن فن خواندن و نوشتن گردید و به همین دلیل هم ر اساس این منقولات شیعیان اعتقاد دارند که مجموعه ای از تعالیم رسولخدا به عنوان مجموعه جامع احادیث نبوی شامل احکام شرعی که توسط خود پیغمبر اکرم ص به امام علی املاء میشده و به خط خود امام علی انشاء میشده موجود است که به صورت یک قرطاس بسیار بلند به طول هفتاد زراع بر ورقه ای از پوست بسیار نازک بز کتابت گشته و به عنوان اساسی ترین مبنای استنتاج احکام فقهی در انطباق با امور واقعه در قرون بعدی در اختیار اهل بیت وانهاده شده است. ازآنجا که امام علی از ابتدای بعثت در حضور رسولخدا بود و از طرف رسولخدا از همان ابتدا مامور و مسئول کتابت آیات و احادیث رسولخدا به شمار میرفت و از آنجا که ایام عمرش را تا زمان رحلت رسولخدا در التزام رکاب ایشان قرار داشت، جمع و نگارش آیات از یک سو، و احادیث از سوی دیگر کاملا امکان پذیر مینموده است. اما منقولات برآن دلالت دارند که قرطاس مورد بحث جدا از این دو مجموعه در برهه ای از حیات رسول اکرم ص به امام علی املاء و توسط امام علی کتابت شده است. تا این که رسولخدا در خانه خود سر در آغوش امام علی نهاد و چشم از جهان فروبست و به عالم باقی شتافت. امام علی نیز برای حفظ آن قرطاس و انتقال آن به امام حسن برحسب وصایت رسولخدا عمل نمود. این قرطاس که قولی به "صحیفه علی" نیز معروف است در اختیار امامان بوده و به احکام مکتوب در آن رجوع مینموده اند. چنان که شیخ صفار قمی در کتاب بصائر الدرجات/ص 147/ به نقل از "فضیل بن یسار " نوشته است: امام باقر ( علیه السّلام ) فرمود: « ای فضیل نزد ماست "کتاب علی با هفتاد ذراع"، هیچ چیز در روی زمین از احتیاجات بشر نیست، مگر آن که حکمش در آن کتاب وجود دارد، حتی ارش خراش دست ». در کتاب کافی / از "ابو بصیر " به نقل از امام ششم جعفر صادق ( ع) آمده است: « ای ابا محمّد نزد ماست "کتاب جامعه" و آن صحیفه‌ای است که طول آن هفتاد ذراع است، به املای رسول خدا ( ص) و خط امام علی به دست راستش. در آن تمام حلال و حرام و هر چه مردم به آن احتیاج دارند وجود دارد؛ حتّی ارش خراش ». شیخ صفار در بصائر الدرجات/ باز به نقل از ابوبصیر متذکر میشود که یکبار امام باقر ( ع) "کتاب جامعه " را خواست و بر آن نظر کرده در آن این حکم را مشاهده نمود: « زنی می‌میرد و غیر از همسرش کسی دیگر ندارد. حکم ارث آن این است که کلّ مال برای همسر اوست »./حمد بن مسلم ثقفی می‌گوید: امام باقر ( علیه السّلام ) برای من کتاب فرایضی که به املای رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و خطّ علی ( علیه السّلام ) بود قرائت کرد، و از جمله در آن آمده بود که « عول در سهام نیست». ["عول" بحثی است مربوط به ماترک متوفی بر اساس استنباط فقهای اهل تسنن]. امروز نشانه ای از اصل "کتاب جامعه" یا "قرطاس امام علی" در دست نیست، ولی صاحبان جوامع روایی جدید، امثال کلینی، صدوق و طوسی با استناد به منقولاتی از سایر ائمه (ع) متذکر بخشهایی از آن شده اند
.
.
No comments:
Post a Comment