مصباح یزدی دوباره فعال شده

    مصباح یزدی دوباره فعال شده

«در شرايط کنوني بايد ايستادگي و مقابله کرد و بت آزادي را شکست.»

آيت‌الله دوباره فعال شده است.

آيت‌الله مصباح‌يزدي که در دولت‌هاي نهم و دهم ترجيح مي‌داد در نقش حامي جدي دولت ظاهر شود، به‌نظر مي‌رسد در اين دوره احساس تکليف مي‌کند تا انتقادهايش از سياست‌هاي دولت يازدهم را تبيين کند.

او ردايي را بر تن مي‌کند که زماني نه‌چندان‌دور در دوره رياست‌جمهوري سيدمحمد خاتمي نيز بر تن کرده بود. آيت‌الله؛ گويي بازهم مي‌خواهد نقدها و مخالفت‌هايش با دولت غيرهمسو را تبيين کند و شاگردان و هوادارانش را براي نقد سياست‌هاي خارجي و داخلي دولت، مهيا کند.

«تسنيم» گزارش داد که آيت‌الله محمدتقي مصباح‌يزدي در همايش «راهکارهاي اجراي اصل هشتم قانون‌اساسي (امربه‌معروف و نهي‌ازمنکر)» که در موسسه امام‌خميني برگزار شد، گفته است: «اين يک اصل طبيعي است که آدم‌ها به آزادي علاقه‌مند هستند و فرهنگ جهاني نيز به آزادي تاکيد دارد که اين فرهنگ جهاني دولت‌هاي زيادي را تحت‌تاثير قرار داده است به‌ويژه ايران نيز تحت‌تاثير همين آزادي قرار گرفته است، البته پرچمدار اين حرکت آمريکاست که بتي از آزادي ساخته تا همه آن را پرستش کنند.»

بنيانگذار و مدير موسسه آموزشي و پژوهشي امام‌خميني(ره) افزود: «در ايران، روشنفکران ما نيز تحت‌تاثير اين فرهنگ غرب هستند، تا جايي که در دولت قبل از وزير فرهنگ و ارشاد مي‌پرسند که شما براي فرهنگ چه‌کاري انجام داده‌ايد، جواب داد آزادي را براي مردم به ارمغان آورده‌ايم.»

مصباح‌يزدي با اشاره به لابي‌هاي سياسي براي رسيدن به قدرت، عنوان کرد: «وقتي که براي کسب قدرت با يهودي‌ها در اين نظام لابي مي‌کنند نمي‌توان انتظار داشت که دغدغه فرهنگ را داشته باشند و براي رفع آن تلاش کنند. در شرايط کنوني بايد ايستادگي و مقابله کرد و بت آزادي را شکست و قدم در راه صحيح گذاشت يا اينکه مي‌توان پاي در راه شيطان و هواي نفس و آزادي گذاشت.»آيت‌الله مصباح‌يزدي، از فعالان سياسي پرتلاش است؛ چه زماني که در نقد سياست‌هاي دولت خاتمي، از تريبون نمازجمعه تهران استفاده مي‌کرد و چه زماني که با دفاع از دولت محمود احمدي‌نژاد، هواداران خود را به حمايت از رييس دولت نهم و دهم فراخواند و «جبهه پايداري» نيز به‌عنوان تشکلي نزديک به ديدگاه‌هاي آيت‌الله مصباح‌يزدي راه‌اندازي شد تا محملي براي به‌بارنشستن نقش‌آفريني سياسي- انتخاباتي‌ وي باشد. اعضاي اين جبهه، هرچند، موفق شدند چند نامزد خويش را راهي «بهارستان» کنند اما اختلاف‌نظر آيت‌الله مصباح‌يزدي با دونفر ديگر از اضلاع ريش‌سفيدان اصولگرايي يعني آيت‌الله يزدي و آيت‌الله مهدوي‌کني، از گسترش و تعميق نفوذ آيت‌الله مصباح‌يزدي کاست و حتي پس از انتخابات رياست‌جمهوري اخير، آيت‌الله يزدي از نگراني‌اش نسبت به ازهم‌پاشيدگي «جامعه مدرسين» حوزه سخن گفت.

آيت‌الله مصباح‌يزدي، با همراهي برخي از شاگردانش مانند قاسم روانبخش، موسسه‌اي به‌نام «پرتو» تاسيس کرد.

در زمان رياست‌جمهوري سيدمحمد خاتمي، به‌دليل مخالفت‌هاي صريح و انتقادهاي تند از رييس‌جمهور و انديشه‌هاي اصلاح‌طلبان، در اردوگاه اصولگرايان آوازه‌اي يافت و به يکي از چهره‌هاي آنان تبديل شد که در مسير ترغيب حوزه‌هاي علميه و طلاب براي مخالفت با سياست‌هاي فرهنگي و اجتماعي دولت خاتمي، گام برمي‌داشت و مي‌کوشيد، منتقدان سياسي دولت را عليه خاتمي متحد کند. هرهفته از تريبون نمازجمعه تهران، به نقد تئوريک دولت اصلاحات و تشريح ويژگي‌هاي حکومت اسلامي موردنظرش مي‌پرداخت.

پس از دوران خاتمي، آيت‌الله، ديگر تمايلي به حضور پررنگ در عرصه‌هاي عمومي نداشت چه آنکه دولت متبوع و رييس‌جمهور موردحمايتش بر سر کار بود و گويي نگراني‌هايش درخصوص سياست‌هاي فرهنگي و اجتماعي دولت کمتر شده بود. اما آيت‌الله تمايل داشت تا حضوري غايبانه داشته باشد، حضوري در پشت صحنه و با رويکرد حمايتي تام و تمام از دولت احمدي‌نژاد. شايد بتوان نخستين حضور غايبانه مصباح را در انتخابات مجلس نهم ارزيابي کرد. او با گردآوري افراد همفکر و همراهش در «جبهه پايداري» به‌عنوان پدر معنوي اين جبهه تلقي شد.

آيت‌الله مصباح‌يزدي، دولت احمدي‌نژاد را با تمام قوا حمايت کرد و اين پشتيباني تا بروز اختلافاتي درباره حضور مشايي در دولت ادامه داشت يعني تا زمان معرفي مشايي به‌عنوان معاون اول رييس‌جمهور. اين‌بار او نتوانست از نفوذ خود براي دورکردن مشايي از احمدي‌نژاد و دولت استفاده کند و پس از آن بود که از احمدي‌نژاد نااميد شد و به هفته‌نامه «شما» نشريه حزب«موتلفه اسلامي»، گفت بيش از ۹۰درصد احتمال مي‌دهد که احمدي‌نژاد را شخصي (مشايي) سحر کرده باشد.

انتخابات رياست‌جمهوري يازدهم، صحنه مهمي براي افزايش نقش‌آفريني ایشان بود. حاميان آيت‌الله مصباح يزدي تمام تلاش خود را به کار بستند تا نامزد مطلوب آيت‌الله، گزينه نهايي و واحد اصولگرايان در انتخابات شود. کامران باقري لنکراني، نامزدي بود که آيت‌الله در توصيف وي گفت: «من در پيشگاه الهي شهادت مي‌دهم در بين کساني که در يازدهمين دوره رياست‌جمهوري کانديدا شده‌اند جناب اقاي دکتر لنکراني ‏اصلح هستند و اميدوارم که اين شهادت برگ زريني در نامه 80ساله من باشد.»

با اين حال، اين «اصلح‌ترين» نامزد، به‌صورت ناگهاني و پيش از اعلام نتايج بررسي صلاحيت‌ها از ادامه رقابت انصراف داد و آيت‌الله به‌جاي «اصلح‌ترين» کانديداها، سعيد جليلي دبير شورايعالي امنيت ملي را به‌عنوان نامزد مورد حمايت برگزيد و تاکيد کرد: «بعد از آقاي باقري‌لنکراني همه دوستان ما تشخيص دادند که اصلح آقاي جليلي است و اميدواريم که احياي ارزش‌هاي اسلامي به‌دست ايشان اتفاق بيفتد و ايشان بهترين ياور رهبري باشند.» البته جليلي نيز در رقابت با حسن روحاني، نتيجه انتخابات را واگذار کرد.

اکنون؛ دولت غيرهمسو با آيت‌الله سرکار آمده و به‌نظر مي‌رسد او مي‌خواهد به نقش هشت‌سال پيش خود بازگردد. اين‌بار اما اين توانايي را داشته است تا مخالفان را از حوزه‌ها به دانشگاه‌ها بکشاند و الان ديگر جبهه‌اي منتسب به خود دارد که مي‌تواند همایش برگزار کند و آزادانه در همايش‌هاي گوناگون دولت بر سرکار را به نقد بکشد.

او نخستين مخالفت جدي خود را بعد از سخنان رييس‌جمهور در مورد منتقدان مذاکرات هسته‎‌اي بيان کرد و گفت: «متهم مي‌کنند به بي‌سوادي و کم فهمي و کج فکري و چيزهاي ديگر، اينها خودشان نصيحت خدا و پيغمبر است، دوست نمي‌داريد کسي شما را نصيحت کند و از شما انتقاد کند، مي‌گوييد انتقاد را دوست داريم و حق با مخالف است ولي دروغ مي‌گوييد، طاقت شنيدن يک جمله را نداريد» سخنان روز پنجشنبه آيت‌الله مصباح، بيانگر ورود وي به نقد تئوريک و عملي دولت تدبير و اميد است. بر اساس تجربه انباشته پيشين مي‌توان پيش‌بيني کرد، آيت‌الله مصباح‌يزدي با افزايش تعداد و عمق انتقادها به دولت روحاني، نقشي مشابه دوره دولت اصلاحات ايفا کند و طبيعي است که در اين تلاش، پيروان و حاميان آيت‌الله نيز در حوزه «نظر» و «عمل»، او را تنها نخواهند گذاشت که اين به معناي، داغ‌ترشدن سياست‌ورزي در پهنه رقابت سياسي ايران زمين خواهد بود.

مهسا امرآبادي -شرق